Parlament Europejski ustanowił dziś Europejski Fundusz Obronny na lata 2021 – 2021. Głos w sprawie zabrał sprawozdawca projektu, profesor Zdzisław Krasnodębski oraz eurodeputowana PiS Beata Mazurek.

Profesor Zdzisław Krasnodębski wyraził zadowolenie, że po prawie trzech latach pracy, powołany do życia został Europejski Fundusz Obronny na lata 2021-2027. Jak wskazał, EDF nie jest pierwszym krokiem do powstania armii europejskiej, a pieniądze z jego budżetu nie posłużą państwom członkowskim na wspólny zakup uzbrojenia. „Te prawie 8 miliardów euro, które ostatecznie znalazły się w Funduszu, są owszem przeznaczone na politykę obronną Unii, jednakże realizowaną wyłącznie w zakresie projektów badawczych i rozwojowych prowadzonych wspólnie przez państwa członkowskie” - stwierdził. Polski polityk mówił, że EDF nie będzie dotował bilateralnej współpracy między państwami, gdyż minimalna liczba uczestników finansowanego projektu, to co najmniej trzy podmioty z co najmniej trzech państw członkowskich. „Ponadto celem Funduszu jest nie tylko wsparcie projektów badawczo-rozwojowych europejskiego przemysłu obronnego, ale także włączanie w sieci współpracy i łańcuchy dostaw nowych podmiotów, również takich, które dotychczas nie działały w tej branży” – podkreślił.

Eurodeputowany powiedział, że dzięki powołaniu do życia Funduszu UE ma szanse projektować w pełni interoperacyjne i innowacyjne technologie obronne wyższej jakości sprawniej, taniej i bez zbędnych duplikacji między państwami, co, według różnych wyliczeń, powinno zaoszczędzić państwom członkowskim od 25 do 100 miliardów euro rocznie. Podkreślił, że jego zdaniem, z punktu widzenia państw o mniej zaawansowanym przemyśle obronnym, największą zaletą EDF-u będzie możliwość rozwoju bazy przemysłowej i dostęp do zaawansowanych technologii dzięki współpracy z zagranicznymi partnerami. Profesor Krasnodębski zwrócił też uwagę, jak ważną rolę w procesie selekcji projektów i zarządzania Funduszem odgrywać będzie Komisja Europejska.

„Tym z Państwa, którzy wahają się nad poparciem naszego porozumienia z Radą z powodów ideologicznych powiem, że dużym sukcesem i istotną zmianą w porównaniu z częściowym poprzednikiem EDF-u - Europejskim Programem Rozwoju Przemysłu Obronnego (EDIDP) - było wywalczenie przez Parlament wymagającej kontroli etycznej finansowanych projektów, a także dużo bardziej restrykcyjnych zapisów dotyczących technologii, jakie nie będą mogły uzyskać finansowania z Funduszu” – powiedział. Polski polityk odniósł się do toczącej się rywalizacji między Chinami i Stanami Zjednoczonymi. „Unia powinna przywiązywać coraz większą wagę do wspólnej obrony, a co za tym idzie, zwiększać wydatki w tym obszarze. Należy jednak pamiętać, że cały czas to NATO i silne związki transatlantyckie pozostają podstawą europejskiego bezpieczeństwa i to nieprędko się zmieni” - podkreślił.

Beata Mazurek mówiła, że w świetle działań militarnych, jakie podejmuje federacja rosyjska w państwach bezpośrednio graniczących z państwami Unii Europejskiej, należy wzmocnić politykę Unii, która będzie stanowiła wartość dodaną dla europejskiego przemysłu obronnego. „Z zadowoleniem przyjmuję fakt powstania Europejskiego Funduszu Obronnego, którego głównym celem będzie wsparcie inwestycji we wspólne prace badawcze i rozwojowe w obszarze obronności” - powiedziała.

Według eurodeputowanej wypracowany kompromis wpłynie pozytywnie na wzmocnienie konkurencyjności oraz innowacyjności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej oraz wzmocni rynki krajowe w sektorze obronności. Jak podkreśliła, środki z funduszu to dobra wiadomość dla przedsiębiorstw, które współpracują bądź są zależne od sektora obronnego, w szczególności tych małych i średnich, które do tej pory nie korzystały z podobnych programów. „Nie możemy zapomnieć, że przemysł obronny w Europie to nie tylko wielkie przedsiębiorstwa z Francji, Holandii czy Niemiec. To również mniejsze firmy z Europy środkowo-wschodniej dysponujące dużym potencjałem badawczym i rozwojowym” – powiedziała Beata Mazurek i dodała, że dlatego środki z funduszu muszą być dzielone sprawiedliwie, by wszyscy mieli równe szanse na włączenie się w realizację ambitnych celów europejskiej polityki obronnej.