Dziś, podczas trwającej w Brukseli sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego, w ramach debat nad przypadkami łamania praw człowieka, zasad demokracji i państwa prawa, miała miejsce dyskusja poświęcona sytuacji  aresztowanej w 2018 r. irańskiej prawniczki i obrończyni praw człowieka, będącej laureatką Nagrody im. Sacharowa z 2012 r., Nasrin Sotoudeh. W imieniu grupy EKR w tej sprawie wypowiedzieli się europosłowie EKR Adam Bielan oraz Patryk Jaki.

Adam Bielan potępił sytuację, która ma miejsce w Iranie podkreślając, że podstawowe prawa, takie jak prawo do zgromadzeń czy wolności słowa, muszą być respektowane. „Na szczególne potępienie zasługują działania pod adresem mniejszości etnicznych i religijnych, które cierpią z powodu systematycznej dyskryminacji politycznej i społecznej” - powiedział. Eurodeputowany skrytykował nadużycia irańskiego wymiaru sprawiedliwości, które według polskiego polityka służą temu, by tłumić pokojowe demonstracje, promujące i chroniące prawa człowieka. „Wzywam władze Iranu do wypełnienia zobowiązań międzynarodowych i cieszę się z przyjęcia aktu Magnickiego przez Radę” – apelował Adam Bielan i podkreślił, że będzie to ważny instrument unijny, potępiający naruszenia praw człowieka. Jak zauważył, w trakcie realizacji wspólnego planu współpracy i dialogu politycznego UE-Iran, Unia Europejska, a szczególnie Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, powinna podnosić kwestię dotyczącą praw człowieka w stosunkach dwustronnych i wielostronnych z Iranem.

Patryk Jaki stwierdził, że to bardzo dobry zwyczaj, że Parlament Europejski monitoruje sytuację osób, którym przyznał nagrodę Sacharowa. "Jest to też optymistyczne w kontekście laureata z tego roku, tj. białoruskiej opozycji, która - miejmy nadzieję, że jak najkrócej - też będzie potrzebowała tego wsparcia" - mówił.

"Wracając do Iranu, rzeczywiście jego reżim posuwa się coraz dalej, dlatego trzeba poprzeć wszystkie starania instytucji europejskich w walce o wolność słowa" - zaznaczył. Europoseł wspomniał o trwających w Iranie egzekucjach osób biorących udział w antyrządowych protestach i apelował do Wysokiego Przedstawiciela, aby sprzeciwił się temu łamaniu najważniejszych zasad i podstawowych wartości. "Musimy zintensyfikować wszystkie działania i naciskać na Teheran. Musimy też zrobić wszystko, by Nasrin Sotoudeh jak najszybciej opuściła więzienie. To jest wielkie zadanie instytucji unijnych" – podkreślił Jaki.

Nasrin Sotoudeh, wybitna prawniczka zajmująca się prawami człowieka i laureatka Nagrody Sacharowa 2012, została aresztowana 13 czerwca 2018 r. pod kilkoma zarzutami związanymi z bezpieczeństwem narodowym, głównie w związku z jej pracą jako prawniczki broniącej kobiet, które były ścigane za pokojowe protesty przeciwko przymusowemu noszeniu hidżabu. Została tymczasowo zwolniona 7 listopada po pozytywnym przejściu testu na obecność COVID-19, ale 2 grudnia nakazano jej powrót do więzienia w Qarchak, co może zagrażać jej życiu i wydłużyć jej arbitralne uwięzienie, które stanowi naruszenie zobowiązań Iranu wynikające z międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka.

Ponadto w ciągu ostatnich trzech lat niesprawiedliwie aresztowano w Iranie co najmniej 30 obywateli UE z podwójnym obywatelstwem, głównie z powodu domniemanych zarzutów o szpiegostwo. 1 grudnia odnotowano, że szwedzko-irański naukowiec, Ahmadreza Djalali, stanął w obliczu nieuchronnej egzekucji po przyznaniu się do zarzutów szpiegowskich pod przymusem. Irańczykom, w tym obcokrajowcom i osobom z podwójnym obywatelstwem, grozi arbitralne aresztowanie i zatrzymanie, rażąco niesprawiedliwe procesy i długie kary pozbawienia wolności, a także oskarżenie o niejasne przestępstwa związane z bezpieczeństwem narodowym w związku z pokojowym korzystaniem z wolności słowa i zrzeszania się. W Iranie stale pogarsza się sytuacja w zakresie praw człowieka, w tym rośnie liczba prześladowań i egzekucji osób, które uczestniczyły w ubiegłorocznych antyrządowych protestach społecznych oraz osób należących do mniejszości etnicznych i religijnych. Kilku posłów EKR wezwało do wprowadzenia środków ograniczających wobec irańskich urzędników i dalszych sankcji wobec Iranu, jeżeli Pan Ahmadreza Djalali nie zostanie uwolniony.